Wat gebeurt er met AI-chips als China Taiwan binnenvalt?

De wereld blijft ongekend afhankelijk van computerchips, zeker nu de opkomst van artificial intelligence (AI) de vraag naar halfgeleiders doet stijgen. De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie is afhankelijk van geavanceerde chips om zware AI-programma’s op te laten draaien, waarbij veel data worden verwerkt.

Die ontwikkeling wordt mogelijk in de weg gestaan door de aanhoudende zorgen over beperkingen in de toeleveringsketen van chips. Daarbij spelen ook geopolitieke risico’s.

Apple, Nvidia, Qualcomm, AMD en zo’n beetje alle andere bedrijven die chips ontwerpen zijn voor de productie van hun halfgeleiders afhankelijk van Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC). Het bedrijf is de meest geavanceerde chipmaker ter wereld, maar werkt vanuit een land dat een geopolitiek risico vormt. Taiwan loopt namelijk het risico om binnengevallen te worden door China, met alle gevolgen van dien.

Business Insider sprak met auteur Chris Miller van ‘Chip War: The Fight for the World’s Most Critical Technology‘ over wat er sinds de publicatie van zijn boek in 2022 is gebeurd en hoe we moeten denken over de toekomstige ontwikkeling van AI.

BI: Hoe kijk je naar de verhouding tussen het rendement van AI en de investeringen in chiptechnologie die momenteel worden gedaan?

"De huidige investeringen kunnen alleen stand houden, als er geld verdiend kan worden met AI-producten die met al deze computerkracht worden gemaakt. Persoonlijk maak ik me een beetje zorgen over de omvang van de investeringen, als je kijkt naar wat er op dit moment verdiend kan worden met AI-tools. Big tech-bedrijven die tien miljard dollar per kwartaal in AI-infrastructuur steken, hebben nog ongeveer een jaar, misschien wat langer, voordat beleggers gaan vragen waar de bijbehorende inkomsten blijven. Er komt een moment dat ze die vraag moeten beantwoorden met hetzij aantoonbaar hogere inkomsten, dan wel een verlaging van de investeringsniveaus."

BI: Dus in het beste geval is er geen probleem, maar wat gebeurt er in het slechtste geval?

"In het slechtste geval komen we erachter dat er teveel is geïnvesteerd en dat we een cyclus of twee moeten wachten voordat we weer nieuwe datacenters gaan bouwen. Dat zal pijnlijk zijn voor chipmakers. Ik voorspel niet dat dit gaat gebeuren, maar het is wel iets waar ik me zorgen over maak - de groei van de investeringen is gewoon te hoog."

Dat doet me denken aan een belangrijke conclusie uit 'Chip War': de chipindustrie is bijzonder fragiel.

"Ja, het is cyclisch. De vraag is dus wanneer de cyclus omhoog en omlaag beweegt. Op dit moment zitten we in een scherp stijgende periode en het voelt altijd goed als je daarin zit. Maar het blijft een cyclus."

Denk je dat, gelet op de groei van TSMC in Taiwan en Nvidia in de VS er een vergrote kans is dat China Taiwan binnenvalt, vergeleken met 18 maanden geleden?

"Ik denk niet dat het minder aannemelijk is. Internationaal gezien staat het er sowieso een stuk slechter voor met Rusland, Oekraïne en alles wat er gaande is in het Midden-Oosten. Als je ziet wat China nu in de Zuid-Chinese Zee doet tegenover de Filipijnen. Ze doen dat gedeeltelijk omdat ze weten dat ze ermee weg kunnen komen. De Verenigde Staten is niet in staat hierop te antwoorden en daar zie ik geen verandering in komen op de korte termijn. En dat is een serieus probleem, omdat ik denk dat iedereen, dus ook Beijing, dit inziet."

Wat zou er met TSMC gebeuren, als China Taiwan binnenvalt?

"Op het moment dat er een conflict in de Straat van Taiwan uitbreekt, moet je ervan uitgaan dat TSMC heel snel sluit, ongeacht wat de betrokkenen besluiten te ondernemen en ongeacht of een partij besluit om de toeleveringsketen te verstoren of te vernietigen.

"Taiwan importeert een groot deel van zijn energie. Chipfabrieken hebben die energie nodig. Er zijn ook een aantal belangrijke chemicaliën en materialen die Taiwan niet langer zou importeren. Daarnaast zouden schepen niet uit Taiwan kunnen vertrekken, als er een oorlog op zee gaande is. Dit alles leidt tot een afnemende behoefte om veel en snel te produceren. Je kunt de geproduceerde chips immers toch niet buiten het eiland verkopen."

Kun je daar iets meer over vertellen?

"Taiwan importeert heel veel vloeibaar aardgas. Het energienetwerk is er afhankelijk van. Uit overheidscijfers blijkt dat Taiwan genoeg LNG op het eiland heeft om tien dagen te kunnen overleven. De vraag is dus: wat sluit je als eerste af in het geval van een energiecrisis? Zelfs als er niet geschoten wordt en China tankers tegenhoudt die de Taiwanese haven binnen willen varen, zou dat al genoeg kunnen zijn voor de overheid om te bepalen wie er wel en geen energie krijgt.

"Verder zijn er voor de productie van chips een hoop essentiële grondstoffen nodig die door Japanse fabrikanten worden geproduceerd. Een stabiele toevoer hiervan is belangrijk, maar die komt stil te liggen als er een oorlog gaande is."

CEO Jensen Huang van Nvidia heeft het vooral over concurrentie op de chipmarkt. Denk je dat bedrijven zich ook druk moeten maken over geopolitiek?

"Ik spreek een hoop mensen in de techsector die denken dat een militaire escalatie of complete oorlog geen scenario is om rekening mee te houden. Dit in tegenstelling tot geopolitieke experts die zich veel met dit soort problemen bezighouden. Er is dus een discrepantie in de verwachtingen.

"Als je in Silicon Valley bent, hoor je vooral dat China zich richt op economische groei en dus niet uit zou zijn op een oorlog. Dan maak je je minder zorgen, want dan geloof je dat het niet gaat gebeuren.

"Maar probeer je eens in te denken dat wel een conflict ontstaat. Wat doe je er dan aan? Voor sommige bedrijven zijn er genoeg mogelijkheden om te diversifiëren, voor anderen geldt dat veel minder. Het wordt interessant om in de gaten te houden of bedrijven hun keuzes en strategie aanpassen, als er meer hoogwaardige chips in de VS geproduceerd gaan worden."

LEES OOK: China simuleert een massale raketaanval op Taiwan: deze video dient als propagandaboodschap